Bosna Hersek’in Banja Luka kentinde, anayasaya ters olmasına karşın “Sırp Cumhuriyeti (RS) Günü” kutlamaları yapıldı.
Ülkedeki iki entiteden RS’de bulunan Banja Luka kentindeki anayasaya ters “RS Günü” kutlamalarına Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı ve Sırp Üyesi Zeljka Cvijanovic, RS Ulusal Meclis Başkanı Nenad Stevandic, Sırbistan Başbakan Yardımcısı Aleksandar Vulin, Rusya’nın Saraybosna Büyükelçisi İgor Kalabuhov, birtakım Bosnalı Sırp politikler ile RS emniyeti silahlı mensupları katıldı.
Kutlamalar sırasında caddelerde ve devlet kurumlarında RS bayrakları asılması dikkati çekti.
Törende RS Başkanı Milorad Dodik adına açıklama yapan RS İçişleri Bakanı Sinisa Karan, barış içinde ve birlikte yaşamak için çaba ettiklerini öne sürdü.
Vulin ise Bosna Hersek’in yerine Sırbistan’ın, Dayton Barış Antlaşması’nın koruyucusu olduğunu argüman ederek, “Dayton olmadan Bosna olmaz.” tabirini kullandı.
ANAYASAYA TERS “RS GÜNÜ” KUTLAMALARINA TEPKİLER
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Kurulu Boşnak Üyesi Denis Becirovic, yaptığı açıklamada, kutlamaların yasalar çerçevesinde kabahat sayıldığını belirtti.
Becirovic, Bosna Hersek’te Birleşmiş Milletler’in en yüksek mahkemelerinin kararlarıyla alınmış tartışılmaz tüzel gerçekler olduğunu vurgulayarak, “Komşumuz Sırbistan yetkilileri, Bosna Hersek’in iç işlerine açıkça müdahale etmek ve Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi’nin sonuncu ve bağlayıcı kararlarını baltalamak yerine, Dayton Barış Antlaşması’na hürmet göstermekle yükümlüdürler.” değerlendirmesinde bulundu.
Bosna Hersek Savunma Bakanı Zukan Helez ise ülkedeki mahkemelerin etkinliklere katılanları yargılaması gerektiğini lisana getirerek, “RS idaresinin açıkladığı ayrılıkçı siyaset ve Sırbistan’ın Bosna Hersek’e karşı yürüttüğü saldırgan siyasetler, memleketler arası toplum tarafından tolere edilmesi durumunda, yeni bir çatışmaya uyanmak an problemi.” tabirini kullandı.
Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, RS’deki kutlamaların kanunlara ters olduğunu aktararak, Bosna Hersek güvenlik güçlerinin gerekli tedbirleri alması gerektiğini kaydetti.
ABD’nin Saraybosna Büyükelçiliğinin toplumsal medya hesabından yapılan açıklamada da Bosna Hersek’teki herkesin maddelere uyması gerektiği, ABD’nin Dayton Barış Antlaşması aykırısı faaliyetlere karşı güçlü tedbirler alacağı kaydedildi.
Öte yandan Bosna Hersek Dışişleri Bakanlığı, anayasaya aykırı “RS Günü” kutlamaları münasebetiyle Sırbistan’a nota verdi.
ANAYASAYA KARŞIT “SIRP CUMHURİYETİ GÜNÜ”
Bosnalı Sırplar, RS’nin kurulduğu 9 Ocak 1992 tarihini kutluyor lakin tıpkı tarih Boşnaklara yönelik soykırımın başlangıcı olarak kabul edildiği için ülkede reaksiyonla karşılanıyor.
Ülkedeki en büyük Boşnak partisi pozisyonundaki Demokratik Eylem Partisinin Genel Başkanı Bakir İzetbegovic’in 2015’te yaptığı müracaat üzerine 9 Ocak’ın yasallığını kıymetlendiren Anayasa Mahkemesi, bu günün kutlanmasının anayasaya ters olduğuna hükmetmiş ve bunun entite hudutları içinde yaşayan Sırp olmayan halklara karşı bir ayrımcılık olduğunu söz etmişti.
Ayrılıkçı telaffuzlarıyla tanınan Dodik ise 2016’da entite sonları içinde bir referandum yapmış ve referandumda oy kullananların yüzde 99’u, 9 Ocak’ın “RS Günü” olarak kutlanması istikametinde oy vermişti.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi referandumu tanımamış ve bugünün kutlanmasına yönelik hareketlere yasak getirmişti.
Bosnalı Sırplar, bu karara karşın 9 Ocak’ta “RS Günü” kutlamalarına devam ediyor.