Türkiye’de güç, ulaşım, meyve-sebze ve kira üzere alanlarda olduğu üzere giysi ve ayakkabı kategorilerinde de yükseliş durdurulamıyor. Bu alanlarda hem satışlar hem de fiyatlar süratle artış gösteriyor. Merkez Bankası eski başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara’nın toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşıma nazaran, 2024 yılı giysi enflasyonu TÜİK bilgilerine nazaran Türkiye genelinde yüzde 32 arttı.
Meydana gelen artış hakkında konuşan uzmanlar bu soruya iki temel karşılık sunuyor: Ruhsal tesirler ve markaların toplumsal medya stratejileri. Son yıllarda yapılan araştırmalar, toplumsal medya ve influencerların alışveriş alışkanlıklarımızı büyük ölçüde değiştirdiğini ortaya koyuyor. Dünya genelinde toplumsal medya kullanımında ön sıralarda yer alan ülkemizde, süratli moda (fast fashion) akımının tesirleri artıyor.
Konuyla ilgili uzmanlar, bilhassa kimi markaların bir eser için birden fazla kişiyle iş birliği yaptığını ve bu eserlerin toplumsal medyada daima karşımıza çıktığını, bu nedenle de esere muhtaçlığımız olmasa bile muhtaçlık hissi uyandırarak satın alma isteğinin tetiklendiğini ve sevilen ünlülerin eser tekliflerinin de alışveriş alışkanlıklarımız üzerinde büyük bir tesire sahip olduğunu kaydettiler.
Psikiyatrlar, son periyotta alışveriş bağımlılığının arttığına dikkat çekiyor. İçsel boşluk hissinin bu bağımlılığı körüklediğini belirten isimler, bu durumun literatürde “onyomani” olarak isimlendirildiğini ve tedavi gerektiren bir hastalık haline gelebildiğini belirttiler.